راهکارهای تربیت جنسی صحیح - مرکز مشاوره و روانشناسی اسلامی آیه

تربیت جنسی کودکان از مقوله های بسیار مهمی است که در حال حاضر در دنیای تکنولوژی امروزه و تفاوتهای فرهنگی که در جامعه ایجاد شده است ذهن والدین را به خود درگیر کرده است. در ابتدا باید تعریف شفاف از تربیت جنسی داشته باشیم تا بدانیم تربیت جنسی دقیقا به چه معناست ؟
تربیت یعنی” فراهم نمودن زمینه ها و عوامل به فعلیت رساندن یا شکوفا کردن استعداد های شخصی انسان، در جهت رشد و تکامل اختیاری او به سوی هدف های مطلوب و بر اساس برنامه های منسجم”. ممکن است آموزش جنسی با تربیت جنسی یکی انگاشته شود در حالیکه با هم متفاوت اند .

آموزش جنسی چیست؟

آموزش جنسی کاملاً مربوط می شود به مسائل کالبدشناسی و فیزیولوژی ، جنسیت و دادن اطلاعات پایه پزشکی در مورد جلوگیری از بارداری و بیماری های مقاربتی ، تولد و مراقبت از کودک .

تربیت جنسی چیست؟

تربیت جنسی صرفاً در آموزش جنسی خلاصه نمی شود بلکه در تربیت جنسی زمینه رشد غریزه جنسی به گونه‌ای فراهم می شود تا کودک و نوجوان با استفاده لازم از این غریزه دچار انحرافات و لغزش های جنسی نشوند. چراکه اگر کودک و نوجوان را با مجموعه ای از اطلاعات در زمینه های خاص رها کنیم نه تنها به رشد و کمال او کمک نکرده‌ایم بلکه ممکن است با همین اطلاعات جنسی موجبات بلوغ زودرس غریزه جنسی و در نتیجه انحراف او را فراهم آورد.
تربیت جنسی عبارت است از : مجموعه اقدامات و تدابیر تربیتی شامل آموزش اداب و ضوابط، هدایت، مراقبت و به کارگیری اصول و روش های درست که موجبات رشد غریزه جنسی در جهت تعالی و تکامل شخصیت جنسی کودک فراهم می گردد به نحوی که در سنین بالاتر دچار انحطاط و لغزش نگردد و بتوانند از این غریزه به نحو مطلوب برای اجرای وظیفه زناشویی و همچنین رشد فردی و اجتماعی استفاده کند.

آثار تربیت جنسی درست فرزندان

فرزندان امانت هایی هستند که خداوند در اختیار والدین گذاشته است و والدین در قبال آنها وظایفی دارند که اگر از آن غفلت نمایند در پیشگاه خداوند مسئول خواهند بود. از وظایف والدین است که مطالعه کافی در زمینه روش تربیت اسلامی داشته باشند و مانع از لغزش و انحراف فرزندانشان شوند آثار و برکات تربیت جنسی صحیح کودکان شامل موارد زیر می باشد:

شناخت درستهویت جنسی خود و انتظار بجا از آن
فراهم کردن بستر مناسب برای رشد سالم جنسی
دور نشدن نوجوان از کانون گرم خانواده
جلوگیری از دلسردی و دلزدگی از عمل جنسی در دوره پس از ازدواج
پرهیز از راه های غیر صحیح ارضای میل جنسی
جلوگیری از اختلال در روابط خانوادگی
آمادگی نوجوان برای تشکیل یک زندگی سالم خانوادگی

زیانهای غفلت از تربیت جنسی

از آنجا که حیات جنسی انسان از آغاز تولد شروع می‌شود و در دوران بلوغ به اوج شکوفایی و رشد خود میرسد لذا اگر مربیان و والدین از این مسئله غفلت نمایند ممکن است نوجوانان دچار آسیب هایی شوند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد :

نا آگاهی نوجوانان از علائم جنسی و روانی دوران بلوغ، وی را غافلگیر و نگران می‌کند که به کسب اطلاعات جنسی از راه های نادرست و منحرف می انجامد
احساس گناه و خجالت از دیدن عوارض طبیعی بلوغ که به انزوا ،درونگرایی و خود ارضایی می‌انجامد
ناآگاهی از تکالیف شرعی و وظایفی که نوجوان از نظر شرعی در برابر عوارض جسمی و جنسی این دوره دارد و در نتیجه سست شدن بنیان اخلاقی و اعتقادی وی در آغاز تکلیف
با توجه به موارد بالا ممکن است نوجوان در نتیجه این غفلت‌ها به رفتارهای ناصحیح جنسی روی آورد که می تواند تمام زندگی او و خانواده‌اش را متاثر سازد و به بی‌آبرویی بیانجامد

انواع انحرافات جنسی

در این قسمت به صورت تیتر وار به انواع انحرافات جنسی اشاره می شود که برای مطالعه هر قسمت به طور مفصل و کامل می توانید به کتاب تربیت جنسی فرزندان نوشته جواد مصلحی مراجعه نمایید.

خود ارضایی
تماشاگری جنسی ا
ابتذال در رسانه ها( عکس، فیلم و اینترنت)

افرادی که در رسانه های مبتذل غوطه ور می شوند نخست بنیان خانواده را کم ارزش می پندارند که در نتیجه ممکن است زندگی خانوادگی شان به جدایی و از هم پاشیدگی دچار شود و ثانیاً درباره مسائل جنسی و حیای مربوط به آن دچار اهمال و بی مبالاتی می‌شوند مسائل مربوط به گفت و پرهیز کاری برایشان بی اهمیت میشود

عوامل موثر در تربیت جنسی

در این قسمت به سه عامل موثر در تربیت جنسی که شامل خانواده ، عوامل اجتماعی و محیطی و عوامل جسمانی و روانی می باشد خواهیم پرداخت.

خانواده

خانواده نخستین و بادوام ترین عامل شکل گیری شخصیت کودکان و نوجوانان است که می تواند زمینه های رشد جسمانی ، روانی و اجتماعی آنان را فراهم سازد و خانواده ای که در تربیت جنسی فرزندان خود به خوبی رفتار کنند و در شکوفایی هویت جنسی فرزندان موفق باشند ، فرزندانشان در قیاس با خانواده های بی تفاوت مشکلات جنسی، روانی و اجتماعی کمتری خواهند داشت .

کمبود محبت در خانواده: زمانی که محبت کافی به فرزندان نشود مخصوصاً اگر در بین فرزندان از بعد محبت، والدین تفاوت قائل شوند کودک و نوجوانی که دچار کمبود محبت است به تنهایی و انزوا کشیده می‌شود و در نهایت می‌تواند این مسائل منجر به بروز انحرافات جنسی شود
کمبود احترام و نداشتن اعتماد به نفس:خانواده‌ها می‌توانند با رعایت کردن برخی نکات مانند ایجاد حس احترام و دادن اعتماد به نفس به فرزندانشان و ایجاد حریم برای فرزندانشان، به اعتماد به نفس و کرامت نفس آنها کمک کنند.
مکشوف بودن روابط زناشویی والدین:متاسفانه خانواده هایی که روابط زناشویی در آنها بی پرده و مکشوف است می‌تواند منجر به تحریک غریزه جنسی نوجوانان و در نهایت خود ارضایی و دیگر انحرافات نوجوانان شود در نتیجه فرزندی که رفتار جنسی والدین خود را ببیند بسیار آسیب پذیر خواهد شد این مساله می‌تواند برای او بلوغ زودرس و تحریکات جنسی را در پی داشته باشد. در صورت مشاهده رابطه جنسی والدین توصیه می شود که آنها دو نکته را رعایت کنند:

نخست آن که از این پس بسیار مراقب رفتارهای خود باشن و حتی در حضور فرزندان از شوخی با یکدیگر خودداری کنند
همچنین درباره کودکان کم سن و سال والدین می‌توانند تا مدتی پس از این ماجرا جداگانه و با فرزندانشان بخوابند

نا آگاهی فرزندان از مسائل جنسی:روش تربیتی اسلامی تاکید دارد که نوجوان باید این دوران را با معرفت و پاکی بگذراند در این دوران نوجوان از رخدادهای درونی اش بی خبر است ، تغییرات دوران بلوغ که در همه ابعاد جسمی و روانی نوجوان جریان دارد چنان سریع و همه جانبه است که نگرانی همه وجود او را در بر می‌گیرد و در نوع رفتارهایش با اطرافیان آشکار می شود و در این زمان او به شدت به محبت نیاز دارد و در پی کسی است که خلأهای روحی و روانی او را پر کند و دوست دارد شخصیتش نزد دیگران تکریم شود توجه به نوجوان در این دوره حساس می‌تواند از بسیاری مشکلات و ناهنجاری های احتمالی پیشگیری کند.
حفظ نکردن حریم ها:وقتی مادر در مقابل فرزند نوجوانش لباسهای تنگ و محرک می‌پوشد یا با بدن نیمه عریان رفت و آمد می کند یا پدر خانواده با لباس‌های نامناسب در محیط خانه ظاهر می‌شود و فرزندان نیز نظاره گرند. نباید انتظار داشت که فرزندان این رفتارها را نادیده بگیرند، فرزندان به دلیل کنجکاوی و غریزه نهفته جنسی شان با دیدن این صحنه ها تحریک میشوند؛ و آرام آرام به لذت جویی شهوانی کشیده می شوند .متاسفانه در خانواده هایی که خواهر و برادر نوجوان پوشش مناسبی در برابر یکدیگر ندارند و معتقدند که همه اعضای خانواده به هم محرمند این تفکر نادرست که نمایان بودن بدن والدین در فرزندانش تاثیری ندارد چون آنها محرمند یا هنوز نمی فهمند موجب آسیب رسیدن به فرزندان می‌شود چرا که میل جنسی محرم و نامحرم نمی شناسد باید بدانیم محرمیت موجب کاهش محدودیت‌ها می‌شود اما میل جنسی را کاهش نمی دهد .
تنظیم نبودن زمان خواب و بیداری:پدر و مادرها باید توجه کنند هنگامی فرزندان خود را به بستر خواب بفرستند که کاملا خسته باشند و در بستر به بی خوابی دچار نشوند چرا که در این زمان افکار پریشان بیشتر به سراغ کودک می آید و از سوی دیگر ممکن است و معاشرت والدین پی ببرد که در اینصورت در آستانه بلوغ زودرس قرار می گیرد و به مشکلات رفتاری دچار خواهد شد .کودکان در سنین پیش از پنج سالگی لذت های جنسی را درک و تجربه می‌کنند بنابراین خوابیدن کودک در بستر والدین یا خواهر و برادرش موجب تماس بدنی و دریافت حرارت بدن آنان و کسب لذت می شود در نتیجه ممکن است در آینده برای به دست آوردن این تجربه لذت بخش به سوی کودکان دیگر برود و دوست داشته باشد همجنس بازی و زنا را تجربه کند.
لباس های نامناسب : این مسئله زمانی اتفاق می‌افتد که برخی از والدین به داشتن فرزند از جنس دیگری علاقه دارند و به دلیل برآورده نشدن آرزویشان با پوشاندن لباس جنس مخالف بر تن فرزندانشان می کوشند حس خود را ارضا کنند. ولی از این مسئله مهم غافلند که رفتار آنها در ایفای نقش و هویت جنسی فرزندانشان اختلال ایجاد می‌کند. این رفتار موجب گرایش کودک به جنس مخالف می شود و پیامدهای نامطلوبی را در پی خواهد داشت و از طرفی ممکن است برخی از خانواده‌ها نیز لباس های تنگ، چسبان و تحریک آمیز بدن فرزندانشان بپوشانند که این مسئله چه از نظر بهداشتی برای بدن کودک و چه از نظر تحریکات جنسی زیان آور است.

عوامل اجتماعی و محیطی

یکی دیگر از عوامل مهم انحراف جوانان بعد از خانواده ، جامعه و محیط اطراف است.

ناآگاهی فرزندان از آسیب های محیط اجتماعی:امروزه به دلیل شرایطی که از نظر فرهنگی و اجتماعی برای کودکان و نوجوانان وجود دارد، آنها بی وقفه در معرض اطلاعات و علوم گوناگون هستند. چنانچه در محیط پیرامون فرزندانمان شرایطی به وجود بیاید که آنها با مسائل انحرافی روبه‌رو شوند مسئولیت شخصیت نامتعادل او با والدین خواهد بود و نباید جز خودمان کسی را سرزنش کنیم و از آنجایی که مطابق با دیدگاه دین، والدین در انجام کارها ، ثواب و عقاب فرزند خود شریک اند باید با توجه به مبانی اسلامی و بنا به روشهای تجربه شده و موفق تا حدی که ضرورت دارد والدین ، فرزندان خود را از آسیب های موقعیت و محیط اجتماعی پیرامون خود آگاه سازند .
دوستی های مشکوک و آلوده:از دیگر عوامل انحراف نوجوانان و جوانان دوستی های نامناسب می باشد از آنجا که در سنین بلوغ نوجوانان نسبت به شنیدن مسائل جنسی دور از نظارت بزرگترها کنجکاو هستند ممکن است به تبادل اطلاعات جنسی بپردازند لذا این مسئله سرآغازی برای به انحراف کشیده شدن آنهاست ، نمی توان به طور مطلق حکم کرد که دوستی ها و رفت و آمدها منفی و مخرب است چنان که یک دوست خوب می‌تواند موجب نجات فرد از موقعیت‌های خطرناک شود ؛ لذا مهم این است که رفت و آمدهای فرزندان با دوستانشان موجب تغییر نگرش و رفتار آنها می‌شود پس والدین باید با آگاهی دادن و ارشاد و راهنمایی، فرزندان خود را در مسیر درست زندگی هدایت و یاری کنند و نگذارند آینده شان به سبب دوستی با افراد ناباب به خطر بیفتد.
مدرسه:از آنجایی که مدرسه محیطی برای رشد و پرورش فرزندان می باشد ممکن است برخی مواقع حتی موجب انحطاط و تباهی آنها شود چنانچه امام علی علیه السلام با اشاره به نقش آموزشی و الگودهی معلمان و علما می فرماید” فراوانی ناهنجاری ها بین مردم ناشی از معلمان و علمای ناشایسته است ” باید بدانیم که نوجوانان بیشترین استعداد تحریک پذیری را دارند. این تحریک پذیری بگونه ای است که حتی با کمترین تماس بدنی و جسمی نوجوان کاملاً تحریک می شود . وجود میزهای یکسره که دانش آموزان به حالت فشرده در کنار هم می نشینند به خصوص در کلاسهای پر جمعیت بیشتر این زمینه را برای تحریک جسمی و جنسی آنان فراهم می‌کند لذا مدرسه هم از نظر معلمان و هم از نظر شکل و امکانات می‌تواند مشکل ساز باشد و لازم است به آنها توجه شود. و علاوه بر توجه به کادر تربیتی مدرسه وجود دانش آموزان ناهنجار جنسی، ضعف فعالیت های تربیتی و موقعیت جغرافیایی نامناسب مدرسه (مانند قرار گرفتن مدارس پسران و دختران در کنار هم ) از عواملی هستند که می توانند زمینه انحراف جنسی را در مدارس فراهم سازند.

از دیگر عوامل اجتماعی و محیطی که میتواند موجب انحراف جنسی کودکان نوجوانان و جوانان شود می توان به الگوهای نامطلوب:

رسانه های منحرف کننده ،ناکامی ها و محرومیت ها و اوقات فراغت و بیکاری اشاره کرد به این صورت که افراد با الگوبرداری از کسانی که رفتارهای ضد ارزشی و رفتارهای جنسی از خود نشان می دهند به الگوبرداری انجام دادن این ناهنجاری ها دست بزنند. از طرفی رسانه های منحرف کننده با کاهش حساسیت افراد در قبال انحرافات جنسی تحریک افراد و در نتیجه افزایش انحرافات جنسی در جامعه افزایش تصاویر جنسی موجب انحرافات میشوند و ناکامی را نیز می‌توان یکی از علل انحرافات جنسی دانست به این صورت که در خانواده های فقیر به سبب کمبود فضا ممکن است همه افراد در کنار هم بخوابند پس این امکان وجود دارد که کودکان بارها روابط جنسی والدین خود را ببینند یا به دلیل خوابیدن در کنار خواهر و برادر در زمینه گرایش جنسی به یکدیگر در ایشان ایجاد شود از سوی دیگر چون امکان ازدواج برای افراد فقیر زود فراهم نمی شود ممکن است برای ارضای جنسی خود به راه های انحرافی کشیده شوند از دیگر عوامل اجتماعی و محیطی موثر در انحراف جنسی اوقات فراغت و بیکاری است اگر اوقات با تفریحات سالم سرگرمی های متنوع و کارهای مفید پر نشود نوجوان و جوان آن را با رفتارهای نامشروع پر خواهد کرد. والدینی که فرزندان بیکار خود را برای ساعت های طولانی به حال خودشان رها می کنند و سرگرم کار خود هستند چه بسا وقتی پشیمان شوند که دیگر سودی نداشته باشد

عوامل جسمانی و روانی

دسته‌ای دیگر از عوامل که می‌تواند به انحراف و ناهنجاری های کودکان و نوجوانان بیانجامد عواملی مانند:

بلوغ زودرس:این بلوغ زودرس می تواند به علت هایی مانند اختلالات غدد، اختلال در مقدار ترشح هورمون ها، محیط ،اختلالات عصبی و ژنتیک افراد پیش بیاید. لذا میل جنسی و علاقه به جنس مخالف که نتیجه این تحولات است باید کنترل شود و گرنه عواقب نامطلوب آن گریبانگیر آدمی خواهد شد ، نوجوانان پسر و دختری که زودتر از موعد مقرر طبیعی به بلوغ می رسند دچار تحریکات بیشتر و تنش‌های فراوان تری می شوند
بیماری ها ، بیماری های طولانی:که موجب می شود تا کودک و نوجوان به مدت طولانی در بستر بیماری باشد مانند شکستگی های استخوان و … در این مواقع مجبور است خودش را با چیزی سرگرم کند در این موارد تماس با بدن به ویژه اندام جنسی به کسب لذت می‌انجامد و در اثر مداومت بر این کار به صورت عادت در می آید لذا اگر کودک و نوجوان به استراحت طولانی ناگزیر است باید افزون بر مراقبت های بهداشتی زمینه های سرگرمی مناسب و سالم برای او فراهم شد.

حساسیت های پوستی:بیماری های پوستی در سن کودکی یا نوجوانی سبب تحریک موضعی می‌شود ، زمینه پیدایش این گونه حساسیت و ممکن است در رعایت نکردن بهداشت، ایجاد عفونت های پوستی ، حساسیت داشتن به مواد شیمیایی و … باشد به هر حال در چنین مواقعی نوجوان برای تحریک آماده می‌شود و برای رفع تحریک و تنش به نوعی اقدام می کند.
ضعف اراده و تقوا :مسائلی که در قرآن کریم و روایت‌های معصومان و آموزه های اسلامی به آن تاکید شده است مسئله تقواست . معنای تقوا داشتن قدرت و نیروی درونی است که انسان را در هر موقعیتی از ارتکاب به گناه حفظ می کند و انسان در سایه آن به سلامت و سعادت در دنیا و آخرت می رسد.

به منظور طولانی تر نشدن مقاله شما عزیزان می توانید راهکارهای تربیت جنسی را از مقاله ای با همین عنوان که طی چند روز آینده منشر خواهد شد به طور مفصل و کامل مطالعه نمائید.

مرکز مشاوره و روانشناسی اسلامی آیه در تمامی زمینه ها از جمله مشاوره پیش از ازدواج ، کارگاه تخصصی مشاوره پیش از ازدواج ،مشاوره فردی ، زوج درمانی ، طرحواره درمانگری ، اختلالات ، تربیت فرزند ، کارگاه تخصصی مهارت های فرزند پروری ، مشاوره کودک و نوجوان ، فرزندپروری ،مشاوره تحصیلی و… آماده ارائه خدمات به هموطنان عزیز می باشد ، لذا شما همراهان عزیز برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به آدرس اینترنتی مرکز مشاوره آیه و یا شبکه اجتماعی اینستاگرام یا کانال ایتا مرکز مراجعه نمائید.