8 مورد از فواید دوران نامزدی
دوران نامزدی – با توجه به معنای برگزیده – دورانی حد وسط است به طوری که نیازهای سرکش عاطفی، روانی و جنسی دوران تجرد به ساحل آرامش رسیده اند و حال آنکه هنوز تا رسیدن به نقطه اوج تعهد زندگی مشترک و مسئولیت های آن فاصله وجود دارد. فضای سبک و مطبوع دوران نامزدی از جهت شکل گیری اولین شناخت ها و احساس ها مهم ترین دوره و از جهت تازگی رابطه، نبود مسئولیت های مالی و نیاز کمتر به مهارت های زناشویی دورانی شیرین تر، پربار تر، لذت بخش تر و سازنده تر از دوران پس از عروسی است و می توان در این دوران شالوده و پایه های زندگی آینده را بنا نهاد.
هدف اصلی دوره نامزدی این است که دو طرف درباره یکدیگر شناختی بیشتر و عمیق تر پیدا کنند. دوران نامزدی از این جهت مفید است که دختر و پسر با روحیات یکدیگر، آشنا و برای شروع یک زندگی جدید و خداپسندانه آماده می شوند؛ چنین فرصتی است که با نمونه ای ساده تر از زندگی مشترک آشنا شوند و شناخت ها و تصورات خود را اصلاح کنند و بر مهارت های خود بیفزایند.
ما اگر به اهمیت و جایگاه ویژه خانواده پی ببریم بر خود لازم می دانیم در این دوران از هر نظر خود را برای زندگی مستقل آماده کنیم و از نظر اخلاقی و انسانی ویژگی های یک همسر خوب را در خود پدید آوریم و از نظر عاطفی چنان توانا شویم که من خود را به ما تبدیل کنیم و دیگرخواهی را به جای خودخواهی بنهیم. همچنین از نظر اطلاعات اولیه یک زندگی مشترک مانند مسائل مربوط به بهداشت ازدواج، فرزندآوری، تربیت فرزند و … اطلاعاتی نسبتاً جامع کسب کنیم و در مورد قوانین خانواده به توافق برسیم.
فواید دوران شیرین نامزدی!
— برای دختر و پسر که از کودکی در کنار خانواده خود زندگی کرده و با اعضای خانواده مأنوس بوده اند جدایی ناگهانی دشوار است و گاه این امر سبب ایجاد خلا عاطفی و گاه هراس آنها به ویژه دختر می شود. دوران نامزدی و عقد فرصتی است تا دختر، پسر و خانواده های آنها به تدریج برای پذیرش و تحمل این جدایی آماده شوند.
— دختر و پسری که تا چندی پیش با یکدیگر نا آشنا و بیگانه بوده اند، برایشان سخت است که به یکباره کنار هم قرار گیرند، زندگی مستقلی را آغاز کنند و به همه مسئولیت های زناشویی بپردازند. دوران عقد می تواند این فرصت را برای آنها فراهم کند تا با انس و همدلی که به تدریج پیدا می کنند با آرامشی بیشتر مسئولیت ها را بشناسند و آشیانه مشترک خود را بر پا کنند.
— دختر و پسر باید شناخت خود از یکدیگر را افزایش داده و شناخت های کلی به دست آمده در مرحله آشنایی و انتخاب را محک زده و به آنها عمق بیشتری ببخشند تا خود را برای تفاهم، سازگاری و بالندگی مطلوب در زندگی مشترک آماده کنند. این شناخت باید کامل، همه جانبه و حاصل ارزیابی رفتار بیرونی باشد؛ نه صرفاً حاصل ارتباط کلامی. حال چرا دوران عقد بهترین فرصت برای کسب این آگاهی هاست؟
برخی دلایل آن از این قرارند:
الف. دختر و پسر فرصتی بیشتر برای دیدار و ملاقات با یکدیگر در اختیار دارند. آنها در این ملاقات ها می توانند به قوت ها و ضعف های یکدیگر پی ببرند.
ب. افراد در شرایط عادی و طبیعی ماهیت خود را بهتر بروز می دهند؛ زیرا برای مدتی کوتاه می توان از رفتارهای مصنوعی برای جذب طرف مقابل بهره برد. اما طول زمان نسبتاً مناسب نامزدی و قرار گرفتن در برخی چالش ها، فرصت ارزشمندی برای عبور از این رفتارهای دوسوگرا و تصنعی خواهد بود.
پ) چون این دوران مشروعیت دارد دختر و پسر از آرامش روانی بیشتری برخوردارند؛ زیرا در روابط مخفیانه ای که پیش از ازدواج میان برخی دختران و پسران وجود دارد به دلیل نگرانی حاکم بر این روابط نمی توانند شناختی مطلوب از یکدیگر به دست آورند؛ حتی اگر این رابطه مخفی هیچ نگرانی نداشته باشد همین که آغاز رابطه ای تا این حد مهم در محدوده نافرمانی خدا رخ می دهد ممکن است به نقطه مطلوب نرسد. بنا به فرموده امام حسین (ع) کسی که بخواهد از راه گناه به مقصد برسد، دیرتر به آرزویش میرسد و زودتر به آنچه می ترسد گرفتار می شود.
ت) افراد تحت تأثیر چارچوب های خانوادگی فامیلی و فرهنگی خودند؛ بنابراین تعامل و شناخت بیشتر خانواده بستگان، دوستان و هم قومیت های طرف مقابل و رفتارهای او در میان آنها کمکی شایان به شناخت طرف مقابل خواهد کرد. این تعامل و شناخت، تنها از راه ارتباطی مشروع، که همان نامزدی است، به دست خواهد آمد.
ث) گفت و گوهای دختر و پسر در این دوران عاملی مهم در شناخت بهتر از یکدیگر است. امیر مؤمنان علی (ع) می فرمایند: سخن بگویید تا شناخته شوید؛ زیرا [ شخصیت] انسان در زیر زبانش مخفی است.
ج) سفرهای کوتاه دختر و پسر در این دوران عاملی مهم در شناخت آنها از یکدیگر است. از قدیم گفته‌اند: «اگر می خواهی کسی را بشناسی با او معامله یا سفر کن». پیامبر (ص) فرموده اند: «سفر، وسیله سنجش شخصیت مردم است همچنین در حکمت های منسوب به امیرالمومنین نیز آمده است: «سفر وسیله ارزیابی اخلاق دیگران است».
— دختر و پسر در این مدت می توانند برای پذیرش مسئولیت زندگی مشترک آمادگی ها و مهارت های لازم را به دست آورند. لازم است حرکت از شرایط مجرد بودن به سوی کسب آمادگی ها و مهارت های متناسب با متأهل شدن با شیبی تحمل پذیر رخ دهد. نامزدی، همین شیب ملایم است ضمن اینکه حرکت در این شیب و برنامه ریزی برای استقلال و شکوفایی زندگی مشترک به انرژی هیجانی نیاز دارد. این دوران با وجود شور، نشاط و امید به زندگی آینده این انرژی را تأمین می کند.
— روان شناسان یکی از نیازهای اساسی و مهم آدمی را محبت و احترام می دانند. انسان در هر سن و مرحله ای از حیات خود به محبت نیاز دارد و علاقه مند است که دیگران او را دوست بدارند، به او احترام کنند و او نیز به دیگران محبت و احترام کند ازدواج یکی از راه های مؤثر و مهم برای ابراز محبت و برقراری علاقه محترمانه بین زن و مرد است. خداوند متعال در قرآن می فرماید: «یکی از نشانه های لطف الهی آن است که برای شما انسان ها از جنس خودتان همسرانی آفرید که در کنار او آرامش یافته، با او أنس بگیرید و میان شما رأفت و مهربانی قرار داد؛ در این امر نشانه هایی است برای آنان که تفکر می کنند.»
— با شروع دوران نامزدی و عقد خدای متعال زمینه ایجاد محبت و عشق بی نظیری را میان دختر و پسر به وجود می آورد؛ به طوری که آنها از دیدن یکدیگر خوشحال شده و آرامش درونی خاصی احساس می کنند و با ملاقات های صمیمانه در این دوران مهر و محبتشان به هم افزایش یافته و پایه های زندگی مشترکشان مستحکم می شود. باید توجه داشت که رفتار و گفتار آن ها در افزایش یا کاهش محبت مؤثر است. آیت الله مصباح یزدی معتقد است ایجاد محبت، تکوینی و جبری نیست که با صیغه عقد ایجاد شود بلکه حاصل برآوردن نیازهای طرف مقابل و مهیا کردن زمینه رشد اوست که علقه عاطفی را ایجاد می کند. دوران عقد فرصت خوبی است که دختر و پسر این موهبت الهی را فارغ از مسئولیت ها و تزاحم های زندگی مشترک میان خود روزبه روز افزایش دهند.
— انسان ها نیازهای متفاوت و گوناگونی دارند؛ مانند نیاز به دوست داشتن و دوست داشته شدن، امنیت خاطر، معاشرت، تشویق و تمجید، مقبولیت و جلب توجه، نیاز جنسی و … . چنانچه این نیازها به موقع و درست ارضا نشده و از حد اعتدال خارج شوند؛ نابسامانی و زیان های زیادی را در زندگی فردی و اجتماعی پدید می آورند. دوران عقد زمان مناسبی برای تأمین نیاز های دختر و پسر به ویژه نیاز جنسی است تا با تأمین مقبول و متعادل آنها به آرامش برسند. شاید به ذهن برسد که این نیازها را بدون وجود دوره عقد نیز می توان برآورد؛ اما باید متذکر شد که ارضای نیازها بدون تزاحم برخی مسئولیت های زندگی مشترک آرامش و سکون عمیق تری در پی خواهد داشت.
— خانواده های دختر و پسر در این فاصله می توانند برای تهیه مقدمات ازدواج فرزندان مانند تهیه جهیزیه، برنامه ریزی درباره مسکن آن ها و مراسم عروسی آمادگی لازم را پیدا کنند.
— خانواده کانون برخورد دو انسان متفاوت، با دو دید ناهمسان از زندگی است. بنا بر نظر برخی روان تحلیلگران، اغلب مردم ازدواج می کنند تا ناکامی های خود را جبران کرده و به آرزوهای واپس زده خود برسند؛ آرزوها و خواسته هایی که گاه با توقعات طرف مقابل هماهنگ نیست. بی گمان چنین محیطی مستعد تضادها و ریشه اغلب جدایی هاست. دوره نامزدی می تواند مناسب ترین دوره برای حل این تضادها باشد؛ زیرا در پناه شناختی عمیق و عشقی سوزناک، تضادها تحمل پذیرتر شده و زمینه برای سازگاری و برپایی زندگی شیرین حیات طیبه و پایدار فراهم تر می شود.
مرکز مشاوره و روانشناسی اسلامی آیه در تمامی زمینه ها از جمله مشاوره پیش از ازدواج، کارگاه تخصصی مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره فردی، زوج درمانی، طرحواره درمانگری، اختلالات، تربیت فرزند، کارگاه تخصصی مهارت های فرزند پروری، مشاوره کودک و نوجوان، فرزندپروری، مشاوره تحصیلی و… آماده ارائه خدمات به هموطنان عزیز می باشد؛ لذا شما همراهان عزیز برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به آدرس اینترنتی مرکز مشاوره آیه و یا شبکه اجتماعی اینستاگرام یا کانال ایتا مرکز مراجعه نمائید.